Καλό μήνα!! Νοέμβρης… τα Ονόματά του και οι Ασχολίες του!!

Καλό μήνα!!!!

Ο Νοέμβριος, τα Ονόματά του και οι Ασχολίες του

Ο Νοέμβριος είναι ο ενδέκατος μήνας του Γρηγοριανού ημερολογίου, με διάρκεια 30 days. Το όνομά του είναι ο εξελληνισμένος τύπος του λατινικού November, (από το novem, που σημαίνει εννέα 9).Στους αρχαίους Ρωμαίους το έτος άρχιζε από το μήνα Μάρτιο, αλλά αργότερα όταν προστέθηκαν και οι μήνες Ιανουάριος και Φεβρουάριος (από τον αυτοκράτορα Νουμά Πομπήλιο), ο Νοέμβριος πέρασε τελικά στην 11η θέση, αν και τελικά κράτησε την αρχική του ονομασία.

Για τους αρχαίους Έλληνες, ο Νοέμβριος ήταν ο 5th μήνας του αττικού έτους και είχε το όνομα «Μαιμακτηρίων». Το όνομα αυτό προέρχεται από ένα από τα ονόματα του Θεού Δία που ονομαζόταν και «Μαιμάκτης», δηλαδή θυελλώδης. Ήταν ο θεός των καιρικών συνθηκών και οι θνητοί έκαναν γιορτή προς τιμήν του για να εξασφαλίσουν με προσευχές την ευμένειά του, ώστε να μην είναι ο καιρός απειλητικός και επικίνδυνος για τον άνθρωπο και οι άνεμοι να μην είναι ιδιαίτερα σφοδροί. Η γιορτή αυτή ήταν τα λεγόμενα «Μαιμακτήρια».

Ο Όμηρος, ο Ησίοδος και ο Πτολεμαίος αναφέρουν στα έργα τους ότι η δύση του αστερισμού των Πλειάδων (της γνωστής Πούλιας) λίγο μετά τη δύση του ηλίου (περίπου στις 3 November) σηματοδοτούσαν την επιδείνωση του καιρού και το τέλος των θαλασσινών ταξιδιών, λόγω των ισχυρών ανέμων.

Ο Νοέμβριος ονομάζεται από τον λαό και «Σποριάς», επειδή είναι κυρίως ο μήνας της σποράς των δημητριακών και των οσπρίων. Τον ονομάζουν όμως και «Μεσοσπορίτη», επειδή οι αγρότες σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας βρίσκονται στη μέση της σποράς, με σπαρμένα τα μισά χωράφια τους, έχοντας αρχίσει από τον Οκτώβριο-που και αυτός ονομάζεται Σποριάς.

Μερικές ακόμα λαϊκές ονομασίες του Νοέμβρη είναι: «Σκιγιάτης» (από τη σκιά, τη νύχτα), «Κρασομηνάς» (επειδή ανοίγουν τα καινούρια κρασία), Αϊ- Ταξιάρχης ή Αρχαγγελίτης ή Αϊ-Στράτης και Αϊ-Στρατηγός, επειδή γιορτάζουν οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ. Τέλος Αγιομηνάς, Φιλιππιάτης και Αντριάς.

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας όπου αρχίζει και η συγκομιδή της ελιάς, του ευλογημένου αυτού δέντρου και καρπού. Είναι μια κοπιαστική και απαιτητική αγροτική δουλειά. Παρόλα αυτά, Nevertheless, καταλήγει σε ένα μεγάλο πανηγύρι και γιορτή χαράς για τους αγρότες, γιατί οι ελαιώνες γεμίζουν με κόσμο, men, γυναίκες, νέους και παιδία. Όλοι μαζί, πολλές φορές με τραγούδι, συλλέγουν τον πολύτιμο καρπό. Στο τέλος θα ανταμειφθούν για τους κόπους τους με το υγρό χρυσάφι, το λάδι. Με αυτό θα τραφούν, θα ζήσουν, γιατί αυτό αποτελεί τη βάση της διατροφής, αλλά και της οικονομίας του τόπου μας. Με το πρώτο λάδι θα φτιαχτούν και οι πρώτες τηγανίτες και τηγανόψωμα, για το καλό του χρόνου….

Εορτολόγιο του Νοεμβρίου – Ήθη και Έθιμα

1or November
Κοσμά και Δαμιανού, των Αγ. Αναργύρων «Άγιοι Ανάργυροι, θαυματουργοί, αρχίατροι του κόσμου, οπού γιατρέψατε πολλούς, γιατρέψτε και τον…..». Σε διάφορες περιοχές την ημέρα αυτή γίνονται ραντίσματα με αγιασμό και καπνίσματα με άνθη από τον Επιτάφιο, ή από φύλλα ελιάς από την Κυριακή των Βαΐων.

2or November
Αγίων Ακινδύνων (Ακίνδυνος, Πηγάσιος, Αφθόνιος, Ελπιδοφόρος και Ανεμπόδιστος), που μαρτύρησαν τον 4ο αιώνα. Στη Μυτιλήνη σφάζουν έναν ταύρο προς τιμήν τους, με το σκεπτικό ότι «το μικρό βουδέλι, όπου πάει είναι ελεύθερο να βόσκει και όποιος το προφτάνει, το ταΐζει, γιατί έχει το όνομα των Αγίων Ακινδύνων».

3or November
Αγ. Γεωργίου, λέγεται του Σποριάρη ή Μεθυστή, γιατί τότε αρχίζει η σπορά και ανοίγουν τα βαρέλια με το καινούριο κρασί. Μάλιστα στη Ρόδο οι γεωργοί βάζουν σε μια σκάφη σπόρο, ανάβουν τρία κεριά, ρίχνουν ακόμη και διάφορους άλλους καρπούς και σιτάρι που φύλαγαν στο σακούλι της περασμένης χρονιάς. Κατόπιν παίρνουν το νέο χαρμάνι και μαζί με ένα ρόδι, το βάζουν στο δισάκι τους και το τρώνε όταν τελειώσει η σπορά.

Στην Κάρπαθο, μετά το τέλος της εκκλησίας δοκιμάζουν το νέο κρασί, σε συνεστίαση των χωριανών.

8or November
Ο Ταξιάρχης Μιχαήλ, μαζί με τον Αρχάγγελο Γαβριήλ. Είναι οι προστάτες της Πολεμικής Αεροπορίας μας. Επίσης ο αρχ. Μιχαήλ θεωρείται από το λαό ότι είναι ο ψυχοπομπός άγγελος, ie. μεταφέρει τις ψυχές στον ουρανό. Μάλιστα σε ορισμένες περιοχές, όπως τη Θράκη, υπάρχουν κάποιες προλήψεις και ο κόσμος δεν αφήνει τη μέρα αυτή τα παπούτσια του έξω από το σπίτι, για να μην τα δει ο Αρχάγγελος και «ενθυμηθεί αυτούς και αναλάβει εκ της ζωής».

9or November
Ο Άγιος Νεκτάριος, που ανακηρύχτηκε Άγιος το 1961 από την Εκκλησία μας. Στην Αίγινα αυτή τη μέρα στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, που το είχε ανακαινίσει ο ίδιος, σπεύδει πλήθος πιστών για να προσκυνήσει, καθώς θεωρείται προστάτης των άτεκνων και των παραλυτικών, ζητώντας τη βοήθειά του.

11or November
Ο Άγιος Μηνάς «εμήνυσε». Θεωρείται από το λαό ο μηνυτής της αδικίας και φανερωτής των χαμένων και κλοπιμαίων. Στην αγιογραφία παρουσιάζεται σαν καβαλάρης που καταδιώκει το κακό και την αδικία. Οι βοσκοί πολλές φορές επικαλούνται το όνομά του για τα χαμένα ζώα τους. Επίσης σε ορισμένες περιοχές, τη μέρα αυτή δεν ανοίγουν τα ψαλίδια και ράβουν ένα κομμάτι δέρμα ή μαλλί προβάτου με κλωστή, για να κρατήσει ο λύκος το στόμα του κλειστό και να μην το ανοίξει. (Πέλλα, Fthiotida).

14or November
Ο Άγιος Φίλιππος, ένας φτωχός γεωργός που όλη μέρα δούλευε στο χωράφι του. Πριν τα Χριστούγεννα έσφαξε το μοναδικό του μοσχάρι και το μοίρασε στους χωριανούς του για να «αποκρέψουν». Το πρωί που σηκώθηκε το βρήκε ξανά ζωντανό. Επειδή ήταν πολύ αγαθός και άκακος αγίασε. Από τη μέρα της γιορτής του αρχίζει η 40μερη νηστεία των Χριστουγέννων.21or November

Τα Εισόδια της Παναγίας της «Πολυσπορίτισσας ή της Μεσοσπορίτισσας, ή της Αποσπορίτισσας», ανάλογα με το στάδιο που βρίσκεται η σπορά. Αυτή τη μέρα μοιράζονται σπόροι στις εκκλησίες και μαζεύεται κόσμος στις βρύσες και τις νίβουν με σπόρια, για να πάει καλά η σπορά. «Όπως τρέχει το νερό, έτσι τρέχει και το βιός». (Αιτωλία).25or November

Η Αγία Αικατερίνη, μια γυναίκα σπάνιας ομορφιάς και σοφίας, με τη γνώση και τα λόγια της έπεισε πολλούς Ρωμαίους στρατιωτικούς και επιφανείς να ασπαστούν το Χριστιανισμό. Αυτό το γεγονός εξόργισε τον Αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό, ο οποίος τελικά τη βασάνισε και την αποκεφάλισε το 305μ.Χ.26or November

Ο Άγιος Στυλιανός, είναι ο «στύλος» και προστάτης της υγείας των παιδιών και ιδιαίτερα των αρρώστων. Για αυτό και βαφτίζονται αρκετά αδύναμα παιδιά με το όνομα αυτό, «για να στυλωθούν». Επίσης τη μέρα αυτή προσφέρονται πολυσπόρια για να ζήσουν τα παιδιά (Βώλακας Δράμας).30or November

Ο Άγιος Ανδρέας, πολιούχος της πόλης της Πάτρας. Το σύμβολό του, ο χιαστός σταυρός, αποτελεί και έμβλημα του Πανεπιστημίου της.

Σε άλλες περιοχές φτιάχνουν τηγανίτες (λαγγίτες) και σταυρώνουν με το ζυμάρι τα αμπάρια και τις αποθήκες, για να μην αδειάσουν και για να είναι οι άντρες γεροί και δυνατοί. (Βόιο Κοζάνης). Ονομάζεται από το έθιμο αυτό και «Τρυποτηγανίτης», επειδή φτιάχνουν τις τηγανίτες για να μην τρυπήσει το τηγάνι.

Καλό Μήνα, Mykonos Ticker